Từ ngày 01/01/2026, Thông tư 99/2025/TT-BTC của Bộ Tài chính sẽ chính thức thay thế Thông tư 200/2014/TT-BTC – văn bản đã được áp dụng suốt hơn 10 năm qua trong kế toán doanh nghiệp.
Vậy những điểm thay đổi lớn nào kế toán cần biết để cập nhật kịp thời?
Hãy cùng Trần Minh Trang – giảng viên kế toán thực tế – phân tích 5 điểm mới nổi bật nhất nhé.
Mục Lục Bài Viết
1️⃣ Bổ sung một số tài khoản kế toán mới
Thông tư 99 bổ sung 2 tài khoản hoàn toàn mới mà Thông tư 200 trước đây chưa quy định:
Tài khoản 215 – Tài sản sinh học
→ Áp dụng cho doanh nghiệp nông nghiệp, chăn nuôi, trồng trọt.
Gồm 3 tài khoản cấp 2:2151 – Súc vật nuôi cho sản phẩm định kỳ
2152 – Súc vật nuôi lấy sản phẩm một lần
2153 – Cây trồng theo mùa vụ
➕ Chi tiết đến cấp 3 để phản ánh nguyên giá và khấu hao lũy kế.
Tài khoản 332 – Phải trả cổ tức, lợi nhuận
→ Ghi nhận nghĩa vụ trả cổ tức/lợi nhuận cho cổ đông, thành viên góp vốn.
✅ Điểm đáng chú ý: Hai tài khoản này giúp phản ánh rõ hơn bản chất các giao dịch tài chính và tài sản đặc thù của doanh nghiệp.
2️⃣ Bỏ một số tài khoản không còn phù hợp
Một số tài khoản trong Thông tư 200 đã được loại bỏ hoàn toàn vì không còn phù hợp thực tế:
161 – Chi sự nghiệp
441 – Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản
461 – Nguồn kinh phí sự nghiệp
466 – Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ
611 – Mua hàng
3385 – Phải trả về cổ phần hóa
👉 Ngoài ra, một số tài khoản chi tiết của 343 (trái phiếu) cũng được rút gọn, chỉ còn:
3431 – Trái phiếu thường
3432 – Trái phiếu chuyển đổi
( Video chi tiết: thông tư 99 thay thế thông tư 200 có gì mới? )
3️⃣ Thay đổi trong quy định về tài khoản chi tiết
Thông tư 99 không quy định cụ thể các tài khoản chi tiết như trước đây.
Ví dụ:
111 (Tiền mặt) → không còn 1111, 1112
112 (Tiền gửi) → đổi tên thành Tiền gửi không kỳ hạn
155 (Thành phẩm) → đổi tên thành Sản phẩm
334, 515, 521… → không còn chi tiết cấp 2, cấp 3
🔹 Ý nghĩa: Doanh nghiệp tự chủ trong việc mở tài khoản chi tiết theo nhu cầu quản lý, giúp linh hoạt hơn khi ứng dụng phần mềm kế toán.
4️⃣ Bổ sung thêm tài khoản chi tiết cho một số trường hợp đặc thù
Một số tài khoản được mở rộng thêm chi tiết để phù hợp các quy định mới, đặc biệt về thuế và tài sản:
821 – Chi phí thuế TNDN
→ Thêm tài khoản cấp 3:82111 – Chi phí thuế TNDN hiện hành
82112 – Chi phí thuế TNDN bổ sung (theo quy định thuế tối thiểu toàn cầu)
138 – Phải thu khác
→ Bổ sung 1383 – Thuế tiêu thụ đặc biệt của hàng nhập khẩu.229 – Dự phòng tổn thất tài sản
→ Thêm 2295 – Dự phòng tổn thất tài sản sinh học.241 – Xây dựng cơ bản dở dang
→ Thêm 2414 – Nâng cấp, cải tạo TSCĐ.
5️⃣ Thay đổi tên và số hiệu một số tài khoản
Một số tài khoản được đổi tên cho phù hợp bản chất và thông lệ quốc tế:
| Tài khoản cũ (TT200) | Tên mới theo TT99 |
|---|---|
| 242 – Chi phí trả trước | 242 – Chi phí phân bổ |
| 244 – Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược | 244 – Ký quỹ, ký cược |
| 419 – Cổ phiếu quỹ | 419 – Cổ phiếu mua lại của chính mình |
| 3524 – Dự phòng phải trả khác | 325 – Dự phòng phải trả khác |
6️⃣ Kết cấu tài khoản vẫn giữ nguyên
Mặc dù có nhiều thay đổi về chi tiết và tên gọi, nhưng kết cấu hạch toán của các tài khoản từ loại 1 đến loại 9 vẫn giữ nguyên:
Loại 1, 2: Tài sản → Phát sinh tăng ghi Nợ, giảm ghi Có.
Loại 3, 4: Nguồn vốn → Phát sinh tăng ghi Có, giảm ghi Nợ.
Loại 5–9: Doanh thu – Chi phí – Xác định kết quả → Không có số dư cuối kỳ.
🎓 Tổng kết
Thông tư 99/2025/TT-BTC mang đến nhiều thay đổi nhằm:
Chuẩn hóa hệ thống tài khoản kế toán,
Đáp ứng xu hướng quản lý hiện đại,
Và phù hợp với chuyển đổi số trong kế toán doanh nghiệp.
👉 Nếu bạn muốn hiểu sâu – làm được ngay trên phần mềm kế toán MISA AMIS, hãy tham gia Khóa học Kế toán thực tế tổng hợp của Trần Minh Trang.
Khóa học giúp bạn:
Hệ thống lại toàn bộ nghiệp vụ kế toán theo thông tư mới.
Thực hành trực tiếp trên phần mềm và bộ chứng từ thật.
Được hướng dẫn 1-1 qua Zoom và có tài liệu học bổ trợ trên web.
TÌM HIỀU VÀ ĐĂNG KÝ NGAY TẠI ĐÂY
